Chế độ ăn Keto (ketogenic), một chế độ ăn giàu chất béo, protein vừa phải, rất ít carbohydrate có thể hỗ trợ cho người bệnh tiểu đường giảm lượng đường trong máu.
Thực phẩm có chứa carbohydrate, chẳng hạn như bánh mì, gạo, bún,miến, sữa và trái cây, là nguồn nhiên liệu chính cho nhiều quá trình hoạt động của cơ thể. Cơ thể sử dụng insulin để giúp đưa glucose từ máu giúp tế bào để tạo năng lượng.
Ở người bị bệnh tiểu đường, insulin hoạt động ít hoặc không hoạt động bình thường. Điều này làm gián đoạn khả năng sử dụng carbohydrate hiệu quả của cơ thể và do đó, khiến lượng đường trong tăng máu cao.
Nếu một người ăn một bữa ăn nhiều carb, dẫn đến tăng vọt lượng đường trong máu, đặc biệt là ở những người mắc bệnh tiểu đường. Vì thế tuân theo một chế độ ăn uống lành mạnh và duy trì trọng lượng cơ thể khỏe mạnh rất quan trọng đối với cả bệnh tiểu đường loại 1 và loại 2.
Nguyên tắc ăn uống trong Keto: Hạn chế hấp thụ carbohydrate và đường.
Một số nghiên cứu cho rằng ăn theo theo chế độ ăn Keto có thể có tác dụng:
- Phòng ngừa nguy cơ mắc đái tháo đường.
- Kiểm soát mức đường huyết ở người mắc tiểu đường.
- Giúp mọi người giảm cân.
Chế độ ăn Keto và bệnh tiểu đường
Chế độ ăn ketogenic hạn chế nghiêm trọng carbohydrate. Chế độ keto buộc cơ thể phân hủy chất béo để lấy năng lượng, quá trình sử dụng chất béo để làm năng lượng được gọi là ketosis. Keto tạo ra một nguồn nhiên liệu giúp ngăn chặn biến chứng xeton trong tiểu đường.
Chế độ tác động đến lượng đường trong máu: Chế độ ăn ketogenic có thể giúp ích cho một số người mắc bệnh tiểu đường loại 2 vì nó cho phép cơ thể duy trì lượng đường ở mức thấp nhưng khỏe mạnh. Lượng carbohydrate thấp hơn trong chế độ ăn uống có thể giúp loại bỏ lượng đường trong máu tăng đột biến, làm giảm nhu cầu insulin.
Nghiên cứu năm 2018 về chế độ ăn Keto đã phát hiện ra rằng chúng rất có ích trong việc kiểm soát mức HbA1c. Điều này, đề cập đến lượng đường đi cùng với hemoglobin trong máu trong khoảng 3 tháng.
Chế độ ăn keto mang lại lợi ích:
- Hạ huyết áp.
- Cải thiện độ nhạy insulin.
- Giảm phụ thuộc vào thuốc.
- Cải thiện lipoprotein mật độ cao (HDL), hoặc cholesterol “tốt” , mà không thêm vào lipoprotein mật độ thấp (LDL), hoặc cholesterol “xấu”.
- Giảm insulin.
Lập kế hoạch bữa ăn Keto
Chế độ ăn kiêng Keto rất nghiêm ngặt, nhưng nó vẫn có thể cung cấp lượng dinh dưỡng dồi dào cho cơ thể. Nguyên tắc trong chế độ ăn Keto là tránh xa các loại thực phẩm giàu carbohydrate có thể làm tăng mức insulin. Lượng carbohydrate ăn theo chế độ ăn keto dao động từ 20–50g mỗi ngày.
Để thực hiện theo chế độ ăn kiêng keto cần:
- 10% các calo đến từ carbohydrate.
- 20% đến từ protein.
- 70% đến từ chất béo.
Mỗi người, có những cách thực hiện chế độ ăn kiêng khác nhau và tỷ lệ carb, protein… cũng thay đổi tùy theo loại. Tuy ăn theo keto nhưng nên tránh thực phẩm chế biến sẵn, cần tập trung vào các thực phẩm tự nhiên.
Chế độ ăn keto, bao gồm các loại thực phẩm:
– Các loại rau có hàm lượng carb thấp: Nguyên tắc chung là ăn những thực phẩm chứa nhiều chất xơ trong mỗi bữa ăn. Hạn chế hoặc không ăn các loại rau giàu tinh bột, chẳng hạn như khoai tây, khoai lang và ngô.
– Trứng: Chứa ít carbohydrate, nhưng lại là một nguồn protein tuyệt vời.
– Các loại thịt: Thịt nạc ăn lượng vừa phải, thịt béo vẫn có thể chấp nhận được, nhưng nên hạn chế để tốt cho tim mạch. Ngoài ra, tiêu thụ quá nhiều protein cũng cần lưu ý.
Sử dụng lượng protein cao kết hợp lượng carbohydrate thấp sẽ khiến gan chuyển protein thành glucose, việc này rất dễ làm tăng lượng đường trong máu.
– Chất béo lành mạnh gồm: các loại hạt, bơ, quả hạch, dầu oliu. Mặc dù chế độ ăn uống chủ yếu là chất béo, nhưng người tiểu đường nên tiêu thụ chất béo lành mạnh, hạn chế tiêu thụ các chất béo không lành mạnh: xúc xích, thịt xông khói, thịt đỏ và phomai.
– Cá: Một nguồn cung cấp protein dồi dào.
Tác dụng phụ khi thực hiện ăn theo Keto
Chế độ ăn ketogenic có thể là một lựa chọn quản lý đường khả thi cho một số người mắc bệnh tiểu đường loại 2. Tuy nhiên, việc thay đổi chế độ ăn đột ngột, thay đổi quy luật tự nhiên sẽ dẫn đến một số tác dụng phụ.
Tác dụng phụ ngắn hạn
Thay đổi chế độ ăn uống có thể gây ra các triệu chứng giống như cai nghiện một chất, chẳng hạn như caffeine. Vì thế nó sẽ xảy ra một số triệu chứng:
- Keto-flu: một triệu chứng giống như cảm cúm.
- Những thay đổi đáng chú ý trong thói quen đi vệ sinh chẳng hạn như táo bón.
- Chuột rút, khó chịu ở chân.
- Mất năng lượng đáng kể.
- Mệt mỏi về tinh thần.
- Đi tiểu thường xuyên.
- Đau đầu.
- Mất muối.
Trong hầu hết các trường hợp, tác dụng phụ chỉ là tạm thời. Khi cơ thể đã dần quen với chế độ ăn này, những tác dụng phụ sẽ chấm dứt.
Tác dụng phụ lâu dài
Bao gồm:
- Sự phát triển của sỏi thận.
- Tăng nguy cơ gãy xương do nhiễm axit.
- Nguy cơ rối loạn lipid máu.
- Gia tăng các đợt hạ đường huyết.
Một số nghiên cứu lâm sàng cho rằng: Chế độ ăn ít carb bao gồm chất béo bổ sung, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch do có sự tích tụ chất béo trong động mạch.
Do mức độ giảm tăng trưởng giống insulin nên nó có thể có thể dẫn đến xói mòn xương. Người tiểu đường mắc bệnh lâu dài sẽ bị loãng xương nếu thực hiện ăn theo chế độ keto trong thời gian dài sẽ càng khiến xương yếu và rất dễ bị gãy.
Người bệnh tiểu đường cần có sự tư vấn từ các y bác sĩ để có chế độ dinh dưỡng phù hợp.
Giải pháp thay thế
Chế độ ăn ketogenic là một trong nhiều kế hoạch ăn uống có thể giúp mọi người kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, phần lớn các chuyên gia y tế không khuyến nghị chế độ ăn keto để kiểm soát bệnh tiểu đường.
Có nhiều chế độ ăn giàu chất dinh dưỡng khác tốt hơn và vẫn nhằm mục đích cân bằng lượng carbohydrate, protein, chất béo, kiểm soát trọng lượng cơ thể, giữ cho lượng đường trong máu ở mức có lợi cho sức khỏe. Liên hệ ngay Hotline Hà Nội: 024 7307 8999/ TP.HCM: 028 3868 0909 để được tư vấn và đặt lịch khám.