Viêm khớp dạng thấp (tên tiếng Anh: Rheumatoid arthritis viết tắt là RA) là loại viêm khớp tự miễn phổ biến nhất. Nó được gây ra khi hệ thống miễn dịch không hoạt động bình thường. Bệnh gây đau và sưng ở cổ tay và các khớp nhỏ của bàn tay và bàn chân.
Mục lục
Viêm khớp dạng thấp là gì?
Viêm khớp dạng thấp hay viêm đa khớp dạng thấp là dạng viêm khớp tự miễn phổ biến nhất. Nó ảnh hưởng đến hơn 1,3 triệu người Mỹ. Khoảng 75% bệnh nhân là phụ nữ. Trên thực tế, 1 – 3% phụ nữ có thể bị viêm khớp dạng thấp trong đời. Bệnh thường bắt đầu ở độ tuổi từ 30 đến 50 tuổi.
Biểu hiện của Viêm khớp dạng thấp
Viêm khớp dạng thấp là một bệnh mãn tính gây đau khớp, cứng khớp, sưng và giảm chuyển động của khớp. Các khớp nhỏ ở bàn tay và bàn chân thường bị ảnh hưởng nhất. Đôi khi bệnh có thể ảnh hưởng đến các cơ quan, chẳng hạn như mắt, da hoặc phổi.
Tình trạng cứng khớp thường tồi tệ nhất vào buổi sáng. Nó có thể kéo dài một đến hai giờ (hoặc thậm chí cả ngày). Nó thường được cải thiện với chuyển động của các khớp. Căng cứng trong một thời gian dài vào buổi sáng là dấu hiệu cho thấy bạn đang bị viêm khớp dạng thấp, vì điều này không phổ biến ở các bệnh lý khác. Ví dụ, viêm xương khớp thường không gây ra cứng khớp buổi sáng kéo dài.
Ngoài ra viêm khớp dạng thấp còn gây ra một số triệu chứng khác như:
- Sốt nhẹ
- Người mệt mỏi
- Ăn không ngon miệng
- Khô mắt và miệng do một vấn đề sức khỏe liên quan, hội chứng Sjogren
- Xuất hiện các cục cứng, được gọi là nốt thấp khớp, mọc bên dưới da ở những vị trí như khuỷu tay và bàn tay
Đâu là nguyên nhân gây bệnh viêm khớp dạng thấp?
Hệ thống miễn dịch có nhiệm vụ tấn công những “người lạ” trong cơ thể như vi khuẩn và vi rút, bằng cách tạo ra viêm. Trong một bệnh tự miễn dịch, hệ thống miễn dịch gửi nhầm tình trạng viêm sang mô khỏe mạnh trong cơ thể. Hệ thống miễn dịch tạo ra rất nhiều chứng viêm được gửi đến khớp, gây đau và sưng khớp. Nếu tình trạng viêm nhiễm diễn ra trong thời gian dài có thể gây tổn thương cho khớp. Hiện tượng này, thường không thể được phục hồi một khi nó xảy ra. Có bằng chứng cho thấy tình trạng tự miễn dịch xảy ra trong gia đình (yếu tố di truyền). Ví dụ, một số gen nhất định mà bệnh nhân sinh ra có thể khiến họ có nhiều khả năng bị viêm khớp dạng thấp.
Cách để chẩn đoán viêm khớp dạng thấp?
Viêm khớp dạng thấp được chẩn đoán bằng cách kiểm tra kết quả xét nghiệm máu, kiểm tra các khớp và cơ quan, đồng thời xem xét các hình ảnh chụp X-quang hoặc siêu âm. Các xét nghiệm máu được thực hiện để tìm kiếm các kháng thể trong máu có thể được nhìn thấy. Kháng thể là các protein nhỏ trong máu giúp chống lại các chất lạ được gọi là kháng nguyên. Đôi khi những kháng thể này được tìm thấy ở những người không có viêm khớp. Đây được gọi là kết quả dương tính giả. Các xét nghiệm máu cũng được thực hiện để tìm mức độ viêm cao. Các triệu chứng của viêm khớp dạng thấp có thể rất nhẹ khiến việc chẩn đoán khó khăn hơn. Một số bệnh nhiễm trùng do vi rút có thể gây ra các triệu chứng có thể bị nhầm với viêm khớp dạng thấp. Bác sĩ chuyên khoa thấp khớp là bác sĩ có kỹ năng và kiến thức để chẩn đoán chính xác bệnh và đưa ra kế hoạch điều trị.
Các xét nghiệm máu bất thường thường thấy bao gồm:
- Thiếu máu (số lượng hồng cầu thấp)
- Yếu tố dạng thấp (một loại kháng thể, hoặc protein trong máu, được tìm thấy ở khoảng 80% bệnh nhân bị viêm khớp dạng thấp đúng thời điểm, nhưng chỉ có 30% khi bắt đầu bị viêm khớp).
- Các kháng thể đối với các peptit được citrullin hóa theo chu kỳ (các mảnh protein), gọi tắt là kháng CCP (được tìm thấy ở 60-70% bệnh nhân bị RA)
- Tăng tốc độ lắng hồng cầu (xét nghiệm máu, ở hầu hết bệnh nhân RA, xác nhận số lượng viêm ở khớp).
Chụp X-quang có thể giúp phát hiện bệnh, nhưng có thể bình thường trong viêm khớp sớm. Ngay cả khi bình thường, chụp X-quang ban đầu có thể hữu ích sau đó để cho biết bệnh có tiến triển hay không. Chụp MRI và siêu âm có thể được thực hiện để giúp xác nhận hoặc đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh. Viêm khớp dạng thấp là một bệnh viêm khớp mãn tính. Nói chung, các triệu chứng sẽ xuất hiện trong hơn ba tháng để xem xét chẩn đoán này. Tuy nhiên có những bệnh nhân được chẩn đoán sớm hơn nếu đi kiểm tra sức khỏe thường xuyên.
Làm thế nào để điều trị viêm khớp dạng thấp hiệu quả?
Liệu pháp điều trị viêm khớp dạng thấp đã được cải thiện rất nhiều trong 30 năm qua. Các phương pháp điều trị hiện tại giúp cho hầu hết bệnh nhân giảm tốt hoặc tuyệt vời các triệu chứng và để họ tiếp tục hoạt động ở mức hoặc gần bình thường. Với các loại thuốc phù hợp, nhiều bệnh nhân có thể không có dấu hiệu của bệnh hoạt động. Khi các triệu chứng được kiểm soát hoàn toàn, bệnh sẽ “thuyên giảm”.
Viêm khớp dạng thấp hiện chưa có cách điều trị khỏi hoàn toàn. Các sản phẩm thuốc điều trị được các bác sĩ kê đơn chủ yếu là cải thiện tình trạng đau và sưng khớp và cải thiện chức năng vận động, hoạt động hàng ngày. Bắt đầu dùng thuốc càng sớm càng tốt giúp ngăn ngừa các khớp của bạn bị tổn thương lâu dài hoặc có thể vĩnh viễn. Không có phương pháp điều trị duy nhất nào hiệu quả cho tất cả bệnh nhân. Nhiều người bị bệnh phải thay đổi phương pháp điều trị ít nhất một lần trong đời.
Với các sản phẩm thuốc giảm đau, chống viêm kê đơn dùng lâu dài gây ảnh hưởng nghiệm trọng tới gan, thận hoặc dạ dày bởi các tác dụng phụ mà thuốc mang lại. Vì vậy khi dùng cần có sự tư vấn từ các bác sĩ chuyên khoa. Người bệnh có thể gọi số Hotline của phòng khám đa khoa Vietlife Clinic để được tư vấn: 024 7307 8999 – 028 3868 0909.
Cách hay để sống hòa bình với bệnh viêm khớp dạng thấp
Điều quan trọng là chế độ dinh dưỡng và luyện tập thể dục. Nghỉ ngơi rất hữu ích khi khớp bị viêm hoặc khi bạn cảm thấy mệt mỏi. Vào những lúc này, hãy thực hiện các bài tập vận động nhẹ nhàng, chẳng hạn như vươn vai. Điều này sẽ giữ cho khớp linh hoạt.
Ngoài ra các môn thể thao như đi bộ và các bài tập để tăng cường sức mạnh cơ bắp từ yoga cũng nên được khuyến khích. Điều này sẽ cải thiện sức khỏe tổng thể và giảm áp lực lên các khớp của bạn.